1) Bağımsız denetim nedir?
Bağımsız denetim, işletmelerin yıllık finansal tablo ve diğer finansal bilgilerinin, bu tablo ve bilgiler için belirlenen kriterlere (örneğin, uluslararası finansal raporlama  standartlarına) uygunluğu ve doğruluğu hususunda, makul güvence sağlayacak yeterli ve uygun bağımsız denetim kanıtlarının elde edilmesi amacıyla, genel kabul görmüş bağımsız denetim standartlarında öngörülen gerekli tüm bağımsız denetim tekniklerinin uygulanarak, defter, kayıt ve belgeler üzerinden denetlenmesi ve değerlendirilerek rapora bağlanmasını ifade eder.

2) Bağımsız Denetime Tabi Şirketlerde Genel Şartlar Nelerdir?
Denetime ilişkin olarak aktif toplam, net satış ve çalışan sayısı olmak üzere 3 kriter belirlenmiş olup geçmiş 2 yılda söz konusu 3 kriterden 2 sini sağlayan şirketler bağımsız denetime tabi olmaktadır.  Hangi şirketlerin bağımsız denetime tabi olacağına ilişkin ölçütler ilk kez 23 Ocak 2013 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan 2012/4213 sayılı Karar ile belirlenmiş ve bu ölçütler 2014, 2015,2016 ve son olarak 26 Mayıs 2018 tarihinde daha fazla firmayı kapsama alacak şekilde yeniden belirlenmiştir.

3) Bağımsız denetimin amacı nedir?
Finansal tabloların bağımsız denetimin amacı; finansal tabloların finansal raporlama standartları doğrultusunda bir işletmenin finansal durumunu ve faaliyet durumunu ve faaliyet sonuçlarını tüm önemli yönleriyle gerçeğe uygun ve doğru bir biçimde gösterip göstermediği konusunda bağımsız denetçinin görüş bildirmesini sağlamaktır.

4) Bağımsız denetimin ilkeleri nelerdir?
a. Mesleki şüphecilik; bağımsız denetçinin, sorgulayıcı bir yaklaşımla, kanıtların geçerliliğini incelemesi ve kanıtların, işletme yönetiminin açıklamaları ve diğer bilgi ve belgeler ile çelişki içinde olup olmadığını değerlendirmesidir.
b. Makul güvence; bağımsız denetim, finansal tabloların önemli bir yanlışlık içermediği konusunda makul bir güvenceyi sağlayacak şekilde tasarlanır. Makul güvence, bir bütün olarak finansal tabloların nitelik ve nicelik bakımından önemli bir yanlışlık içermediğine dair bir sonuca varmada yeterli ve uygun bağımsız denetim kanıtın toplanmasıdır.

5)Şirketler neden bağımsız denetim yaptırılmalıdır?
Aşağıdakilere doğru ve güvenilir bilgi sağlamak için bağımsız denetim gereklidir:                                                
a)Şirket yönetimi                                                
b)Hissedarlar                                                
c)Çalışanlar                                                
d)Kredi verenler                                                
e)Yatırımcılar                                                
f)Kamu kurumları (BDDK, SPK)                                                

6)Bağımsız denetim yaptırmak şirketlere nasıl faydalar sağlar?

• Şirketin ortak ve yöneticilerine şirketin faaliyetleri hakkına tam, doğru ve zamanında bilgi sunar
• Şirketin ortak ve yöneticilerine denetlenen mali tablolar aracılığıyla geleceğe ilişkin doğru ve isabetli tahmin ve analiz yapmasında yardımcı olur
• Şirketle ilgili daha sağlıklı kararlar alınmasına yardımcı olur.
• Şirkete yatırım yapmayı düşünen potansiyel yatırımcılara yardımcı olur.
• Şirketin finansal tablolarının gerçek durumu yansıtıp yansıtmadığını konusunda uluslararası standartlarda güvence sunar
• Şirket kaynaklarının kötüye kullanımını ve suiistimalleri önlemeye yardımcı olur.
• Bağımsız denetimden geçmiş mali tablolar şirketlere daha düşük maliyetle borçlanma imkânı sunar.
• Şirket ortaklarının, çalışanlarının ve iş ortaklarının hak ve menfaatlerinin en üst düzeyde korunmasına yardımcı olur.

7)Şirketimiz bünyesinde iç denetim departmanımız veya yeminli mali müşavirimiz var buna rağmen bağımsız denetim gerekli midir?
Bağımsız denetimin bazı faydalarının bir kısmını iç denetim yoluyla sağlamak mümkün olmakla birlikte tek başına yeterli olmamakta şirket çalışanı yoluyla yapılan denetimin özellikle 3. şahıslar nezdinde yeterince objektif bulunmayabilmektedir. Bu iki kurum gelişmiş toplumlarda birbirlerinin alternatifi değil birbirini tamamlayan kurumlardır. İç denetim bağımsız denetim zorunluluğunu ortadan kaldırmaz. Yeminli mali müşavirler denetimlerini vergi mevzuatı yönüyle yaparlar bunların varlığı bağımsız denetim yükümlülüğü ve ihtiyacını kaldırmaz.

8)Limited şirketler bağımsız denetim zorunluluğundan muaf mıdır?
Hayır. Bakanlar kurulunun belirlediği hadlerin üzerinde olanlar denetime tabidir.

9)Bağımsız denetime tabi bir firmanın bağımsız denetimi yaptırmaması sonucu nedir?
Denetime tabi olan şirketler, hazırlanmış olan finansal tablolarının denetimden geçip geçmediğini, denetimden geçmiş ise denetçi görüşünü ilgili finansal tablonun başlığında  belirtilmek zorundadır. Bu hüküm, yönetim kurulunun yıllık faaliyet raporu için de uygulanmaktadır. Denetime tabi olduğu hâlde, denetlettirilmemiş finansal tablolar ile yönetim kurulunun yıllık faaliyet raporu, düzenlenmemiş hükmündedir. (TTK Md. 397/2)  Bu durumda mali tabloların genel kurul tarafından incelenmesi, tartışılması ve ibrası yapılamaz. Finansal tabloların düzenlenmemiş sayılmasının sonucunda Bağımsız Denetim Yaptırmayan Şirket;

• Kar dağıtamaz
• Sermaye artıramaz, sermaye azaltamaz
• Birleşme veya bölünme işlemleri yapamaz

10) Bağımsız denetçi ile sözleşmeyi ne zaman imzalamak gerekmektedir?
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun (TTK)  408’nci maddesine göre; kanunda öngörülen istisnalar dışında denetçinin seçimi genel kurulun görev ve yetkisi dahilinde olup, bu görev ve yetki devredilemez.
Diğer taraftan TTK’nın 409’ncu maddesine göre; şirket genel kurullarının her faaliyet dönemi sonundan itibaren üç ay içinde olağan toplantısını veya gerektiği hallerde olağanüstü toplantısını yapması gerekmektedir. TTK’nın  399 maddesine göre, denetçinin genel kurulunca, her faaliyet dönemi ve herhalde görevini yerine getireceği faaliyet dönemi bitmeden seçilmesi gerekmektedir.
Ancak faaliyet döneminin geçmiş olması halinde yönetim kurulunun bu konudaki sorumluluğunun devamı kaydıyla istedikleri tarihte sözleşme imzalayabilirler"


11)Bağımsız denetime tabi olan şirketlerin ilerleyen dönemlerde hangi koşullar sonucu bağımsız denetime tabi olmaktan çıkarlar?
Denetime tabi şirketler, tek başına veya bağlı ortaklıkları ve iştirakleriyle birlikte denetime tabi olma şartlarından en az ikisine ait sınırların iki hesap döneminde art arda altında kalması durumunda bağımsız denetime tabi olmaktan çıkarlar. Ayrıca denetime tabi şirketler denetime tabi olma koşullarından en az ikisinin sınırlarının %20 veya daha fazla altında kalması durumunda, 2 hesap dönemini beklemeksizin müteakip hesap döneminden itibaren denetim kapsamından çıkarlar.

MUHASEBE DENETİM STANDARTLARI

• Türkiye Muhasebe Standartları
• Türkiye Denetim Standartları